Veronique Greenwood, verslaggever voor BBC Future:
Het reukvermogen is een van onze krachtigste verbindingen met de fysieke wereld. Onze neuzen bevatten honderden verschillende geurreceptoren waarmee we geuren kunnen onderscheiden. Wanneer je een roos of een stoofpot met rundvlees ruikt, reageren de hersenen op geurmoleculen die je neus zijn binnengedrongen en zich op deze receptoren hebben aangesloten. Alleen bepaalde moleculen passen op specifieke receptoren, en als ze in elkaar passen, zoals een sleutel in een slot, veroorzaakt dit veranderingen in de cellen. In het geval van geurreceptoren sturen gespecialiseerde neuronen berichten naar de hersenen, zodat we weten wat we hebben gesnoven. De ontdekking, in 1991, van ongeveer 1.000 genen die betrokken zijn bij het genereren van geurreceptoren, werd ruim tien jaar later beloond met de Nobelprijs voor de Geneeskunde.
De afgelopen tien jaar zijn er echter berichten binnengekomen van verbijsterde biologen dat deze receptoren, evenals soortgelijke receptoren die gewoonlijk op de smaakpapillen worden aangetroffen, overal in ons lichaam voorkomen. In 2003 werden bittere smaakreceptoren gevonden in sperma. In hetzelfde jaar dat Pluznick geurreceptoren in de nier tegenkwam, identificeerden biologen van de Universiteit van Californië, San Diego zure receptoren in de wervelkolom. Een paar artikelen uit de daaropvolgende jaren maakten melding van zoete smaakreceptoren in de blaas en de darmen, bittere smaakreceptoren in de sinussen, luchtwegen, pancreas en hersenen, en geurreceptoren in spierweefsel.
Dit vakgebied is de afgelopen jaren geëxplodeerd, en weinig wetenschappers illustreren de verrassing en serendipiteit van dit alles beter dan Jennifer Pluznick, een professor aan de Johns Hopkins University. Acht jaar geleden stuitte ze op ongewone geurreceptoren toen ze een nierziekte onderzocht. Haar eerste uitstapje is nu veranderd in een zoektocht naar geurreceptoren, waar ze zich ook in het lichaam bevinden. Ga je gang, stop en ruik de rozen. Misschien denk je nooit meer op dezelfde manier over je reukvermogen.
